Abstract:
Hierdie artikel ondersoek die insolvensiebeperkings, -onbevoegdhede en -diskwalifikasies
wat tans ingevolge die Insolvensiewet en ander wetgewing op insolvente persone van toepassing
is. Regsvergelykende ondersoek na die regsposisie in Engeland, Wallis,
Australië en die VSA word gedoen met die doel om voorstelle vir regshervorming te
maak rakende insolvensiebeperkings wat onnodig en ongeregverdig blyk te wees. Die
ondersoek toon dat meeste van die beperkings bloot op grond van die bestaan van
sekwestrasieverrigtinge opgelê word. Die onregverdigheid van hierdie beperkings blyk
verder uit die feit dat versuim om skuld te betaal, soos blyk uit aansoek vir administrasie
of skuldhersiening, nie as basis vir meeste van die beperkings dien nie. Die
blote feit dat persoon versuim om sy skuld te betaal, behoort hom nie van werksgeleenthede
of van die bevoegdheid om ampte te beklee, te ontneem nie. Die Suid-
Afrikaanse wetgewer behoort, soos sy Engelse eweknie, omvattende proses van
hersiening van wetsbepalings wat onnodige en ongeregverdigde beperkings oplê van
stapel stuur. Insolvensiebeperkings behoort net opgelê te word in gevalle waar oneerlike
of onverantwoordelike gedrag ter sprake is. Die Amerikaanse benadering om oneerlike
skuldenaars te straf deur te weier om aan hulle kwytskelding en “fresh start” te verleen,
is sinvol. Verdere kwessie is die tydperk wat moet verstryk alvorens insolvent van
alle beperkings onthef word. Hierdie tydperk hang saam met die datum van rehabilitasie
en insolvent wat nie vroeër daarvoor aansoek doen nie, sal eers na verstryking van 10
jaar van alle beperkings onthef word. Die 10-jaar outomatiese rehabilitasietermyn moet
ooreenkomstig internasionale tendense verkort word. Ten einde die ekonomiese herinskakeling
van insolvente verder te bespoedig, behoort die maksimum tydperk waarin
inligting betreffende sekwestrasie, rehabilitasie, administrasie en skuldherstrukturering vir
openbare insae beskikbaar mag wees ook verkort te word. Uiteindelik moet die
ekonomiese rehabilitasie van insolvent vooropgestel word. Insolvensiebeperkings strem
skuldenaar se ekonomiese herinskakeling en die afskaling daarvan is belangrik om
skuldenaars in staat te stel om ekonomies weer op dreef te kom en nuwe begin te maak.
